Manga to popularny japoński komiks. Jak powstał i co wyróżnia go na tle innych tytułów tego gatunku? Czy to tylko popularna powieść graficzna, czy może coś znacznie więcej?

Obecna forma japońskiego komiksu swe początki zawdzięcza sławnemu artyście zwanym Hokusai. To on zainspirowany scenami z życia codziennego, tworzył pierwsze pojedyncze rysunki z charakterystyczną kreską.

Tak to się zaczęło

Hokusai Katsushika był jednym z najbardziej wszechstronnych japońskich artystów. W swych dziełach pokazywał ówczesną Japonię. W 1814 wydał piętnaście tomów szkiców i rysunków pt. „Manga”. W drogie połowie XIX wieku Japonia otworzyła się na świat, co miało znaczący wpływ na rozwój mangi. Sprowadzono zachodnich artystów, by uczyli Japończyków europejskich technik rysunku. Obecnie znana forma ukształtowała się dopiero po II wojnie światowej. Mianem mangi zaczęto określać komiks, który w kulturze japońskiej jest traktowany nie tylko jako rodzaj popularnego pisma, ale przede wszystkim jako sztuka. Manga uznawana za dzieło artystyczne postrzegana jest w zupełnie inny sposób niż amerykańskie komiksy, które są przede wszystkim źródłem rozrywki. W obu przypadkach gatunki te potępiane są za zawartą w nich przemoc i podteksty seksualne. Jednak nie ma żadnych zakazów prawnych, które ograniczałyby artystów w przekazie. To z kolei pozwala tworzyć dla każdej grupy wiekowej i oferować ogromną różnorodność tematyczną.

Manga dziś

Japoński komiks bardzo się różni od innych serii tego typu, przede wszystkim charakterystyczną kreską. Linia góruje na treścią i formą. Całkowicie odmienny sposób układu paneli (czytamy od prawej do lewej) to także znak rozpoznawczy mangi. Grafika to coś między stylem realistycznym a komiksowym. Bohaterowie mają „wschodnie” rysy oraz ogromne oczy. W latach 60. na ten pomysł wpadł, uznawany za ojca dzisiejszej mangi Osamu Tezuka, twórca Astro Boy'a (produkcji japońsko-amerykańskiej powstałej na podstawie jego mangi i anime). Naśladował styl disnejowskich postaci, chcąc w ten sposób złożyć ich twórcy swego rodzaju hołd. Obecnie styl rysowania w głównej mierze zależy od gatunku mangi.

Każdy znajdzie coś dla siebie

Manga nie jest skierowana do jednej grupy wiekowej. Porusza wiele tematów: od historii miłosnych nastolatków po codzienne życie dorosłych ludzi, przedstawiając ich problemy i rozterki. Oto kilka przykładowych gatunków mangi.

Kodomo(jap. dziecko) – pozycja przeznaczona dla najmłodszej części widowni. Skupia się na tematach związanych z rodziną i przyjaciółmi.

Shoujo – kierowany głównie do dziewcząt. Głównym tematem są relacje między bohaterami, a w szczególności zawirowania miłosne.

Shounen – ten gatunek skierowany jest głównie do chłopców. Tematyka najczęściej skupia się na walkach, pod wpływem których główny bohater dojrzewa, by ostatecznie móc spełnić własne marzenia.

Josei – kierowany do dorosłych kobiet. Porusza tematykę codziennego życia, często dotykając kontrowersyjnych problemów. Jest utrzymany w poważnym klimacie.

Seinen – skierowany do mężczyzn. Tematyka jest podobna do tej poruszanej w josei, tyle że dojrzalsza i ukazana w bardziej dosadny sposób. Nie stroni od przemocy czy przekleństw.

Ecchi – pełne podtekstów erotycznych.

Harem – przedstawia bohatera, który ma ogromne powodzenie u płci przeciwnej. Istnieje także tzw. odwrócony harem, gdzie główną bohaterką jest dziewczyna otoczona przez wianuszek chłopców.

Mecha – akcja tego gatunku zazwyczaj odgrywa się w niedalekiej przyszłości. Główni bohaterowie zasiadają za sterami ogromnych robotów.

Shoujo-ai – pokazuje relację damsko-damską, skupiając się przede wszystkim na emocjach bohaterek.

Shounen-ai – ukazuje relacje męsko-męskie.

Istnieje także yuri (manga o lesbijkach) i yaoi (o gejach) mimo tego, że tematyka jest taka sama co shoujo-ai i shounen-ai. Te dwa odłamy pokazują nie tylko emocje, ale także sceny łóżkowe, których w przypadku wcześniej wymienionych gatunków nie ma.

Maho-shoujo – główną bohaterką jest dziewczyna posiadająca magiczne moce, dzięki którym ratuje świat. Charakterystycznym elementem jest pokazywanie magicznych przemian bohaterek.

Shinigami – japońskie przedstawienie Boga Śmierci.

Youkai – w przypadku tego gatunku zapoznamy się z japońską mitologią.

To zaledwie kilka przykładów gatunków występujących w mandze. Jest ich tak wiele, że są w stanie ukazać wszystkie zainteresowania oraz niezliczoną liczbę tematów. Prawdopodobnie to jedna z przyczyn tak ogromnej popularności japońskich komiksów.

Autorka tekstu jest również autorką głównego rysunku